Modbus, 1979 yılında Modicon tarafından geliştirilen, endüstriyel cihazlar arasında veri alışverişi sağlayan açık kaynaklı ve yaygın bir haberleşme protokolüdür.

Bugün hâlâ birçok PLC, HMI, sensör, sürücü (VFD), sıcaklık kontrol cihazı ve SCADA sistemi tarafından desteklenmektedir.

Modbus Ne İşe Yarar?

Modbus, bir master (ana cihaz) ile bir veya daha fazla slave (bağımlı cihaz) arasında veri iletişimi kurar. Master cihaz, veri talep eder; slave cihaz ise yanıt verir.

Örnek:

PLC (master), bir sıcaklık kontrol cihazından (slave) sıcaklık bilgisini ister. Slave bu bilgiyi PLC’ye gönderir.

Modbus İletişim Yöntemleri

Tür	Açıklama	Avantaj	Bağlantı
Modbus RTU	Binary formatta seri haberleşme	Hızlı, veri verimli	RS-485 / RS-232
Modbus ASCII	ASCII karakterleriyle haberleşme	İnsan tarafından okunabilir	RS-232
Modbus TCP/IP	Ethernet ağı üzerinden haberleşme	Yüksek hız, ağ entegrasyonu	Ethernet (RJ45)

Modbus Protokolü Nasıl Çalışır?

Bir master cihaz, belirli bir slave’e sorgu gönderir. Bu sorguda:

• Cihaz adresi
• Fonksiyon kodu (ne yapılacak?)
• Veri adresi ve uzunluğu yer alır.

Slave cihaz bu sorguyu alır ve veriyi gönderir veya ilgili işlemi gerçekleştirir.

Yaygın Fonksiyon Kodları

Kod	İşlem	Açıklama
01	Read Coils	Dijital çıkış (ON/OFF) durumlarını okur
03	Read Holding Registers	Analog veya dijital değerleri okur
06	Write Single Register	Tek bir analog çıkış değerini yazar

Ne Zaman Modbus Kullanılır?

• Farklı markalardan cihazlar birbiriyle haberleşecekse
• SCADA – PLC – Sürücü arasında veri akışı gerekiyorsa
• Uygulama küçük/orta ölçekli ve hızlı kurulabilir olmalıysa
• Açık protokol tercih ediliyorsa

Modbus Uygulama Örnekleri

• Bir PLC'nin VFD sürücüden hız bilgisini alması (Modbus RTU)
• HMI ekranının sıcaklık kontrol cihazına set değeri göndermesi (Modbus TCP)
• SCADA sisteminin birden fazla pompa kontrol cihazını izlemesi (Modbus RTU/ASCII)